การท่องคุณธรรมเยาวชน บทที่ 2

คำคมของ หลวงพ่อชา สุภัทโท

ปลดทุกข์

" ทุกข์มีเพราะยึด ทุกข์ยึดเพราะอยาก

ทุกข์มากเพราะพลอย ทุกข์น้อยเพราะหยุด

ทุกข์หลุดเพราะปล่อย "

ความทุกข์ก็เหมือนพิษร้าย ยิ่งเก็บไว้กับตัวนานเท่าไหร่ยิ่งลามไปทั่วร่างกาย ผลเสียตกกับตัวเราคนเดียวยิ่งคิดมากยิ่งทุกข์มาก ต้องรู้จักปล่อยวางความทุกข์แล้วชีวิตจะได้พบเจอกับความสุข

บทเพลงที่ใช้เตือนสติในชีวิตประจำวัน

ศิลปิน : บอย โกสิยพงษ์

เพลง : ฤดูที่แตกต่าง

* อดทนเวลาที่ฝนพรำ อย่างน้อยก็ทำให้เราได้เห็นถึงความแตกต่าง

เมื่อวันเวลาที่ฝนจาง ฟ้าก็คงสว่างและทำให้เราได้เข้าใจ ว่ามันคุ้มค่าแค่ไหนที่เฝ้ารอ

หากเปรียบกับชีวิตของคน เมื่อยามสุขล้นจนใจมันยั้งไม่อยู่

ก็คงเปรียบได้กับฤดู คงเป็นฤดูที่แสนสดใส

** (และ)แต่ถ้าวันหนึ่งวันไหน ที่ใจเจ็บทนทุกข์ ดังพายุที่โหมเข้าใส่

บอกกับตัวเองเอาไว้ ความเจ็บต้องมีวันหาย ไม่ต่างอะไรที่เราต้องเจอทุกฤดู 

(ซ้ำ *)

เมื่อวันที่ต้องเจ็บช้ำใจ จากความผิดหวังจนใจมันรับไม่ทัน

เป็นธรรมดาที่เราต้องไหวหวั่น กับวันที่อะไรมันเปลี่ยนไป 

(ซ้ำ ** , *)

อย่าไปกลัวเวลาที่ฟ้าไม่เป็นใจ อย่าไปคิดว่ามันเป็นวันสุดท้าย

น้ำตาที่ไหลย่อมมีวันจางหาย หากไม่รู้จักเจ็บปวดก็คงไม่ซึ้งถึงความสุขใจ

(ซ้ำ *) 

                          ------------------------------------------------------------------------------------------

                

 สิ่งที่เพลงนี้ได้สอน คือ เวลาที่เราล้มหรือเจอกับปัญหาอะไรที่ทำให้ทุกข์ใจ เปรียบมันก็เหมือนกับฝนที่ไม่ได้ตกตลอดเวลาฝนต้องมีวันหยุดตก และเมื่อฝนหยุดเราจะได้เห็นท้องฟ้าที่สวยงาม 

มงคลชีวิต ๓๘ ประการ

มงคลสำหรับเยาวชน 10 ประการ

มงคลที่ ๑ ไม่คบคนพาล ปลาเน่าตัวเดียวเหม็นทั้งเข่ง เปรียบเหมือนผู้ที่คบคนพาลก็ย่อมต้องพลอยเสียชื่อเสียง ติดความเป็นพาลเดือนร้อนเสียหายไปด้วย
มงคลที่ ๒ คบบัณฑิต เช่นกันเมื่อคบกับบัณฑิต ก็ย่อมพลอยได้รับความรู้ ความสามารถ และความดีตามบัณฑิตไปด้วย มงคลที่ ๓ บูชาบุคคลที่ควรบูชา ให้ความเคารพผู้หลักผู้ใหญ่เพื่อความเจริญก้าวหน้า และเป็นหลักการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง
มงคลที่ ๔ อยู่ในถิ่นที่เหมาะสม อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดีพาชีวิตดีขึ้นด้วย
มงคลที่ ๕ มีบุญวาสนามาก่อน ควรทำคุณความดีเพื่อเป็นบุญวาสนา ให้ชีวิตมีความเจริญก้าวหน้า
มงคลที่ ๖ ตั้งตนชอบ ตั้งเป้าหมายในชีวิตให้ชัดเจน เพื่อความสุขของชีวิต
มงคลที่ ๗ เป็นพหูสูต ตั้งใจเรียนรู้เรื่องที่เกี่ยวกับเป้าหมายของตนเองเพื่อความสำเร็จ
มงคลที่ ๘ มีศิลปะ เมื่อเราเรียนรู้แล้วก็ต้องลองใช้จริงเพื่อทำให้ความรู้นั้นบังเกิดผล
มงคลที่ ๙ มีวินัย มีวินัยในการอยู่ร่วมกันในสังคม
มงคลที่ ๑๐ มีวาจาสุภาษิต พูดอะไรให้คิดก่อนเพื่อไม่ให้มันส่งผลเสียแก่ตัวเรา
มงคลสำหรับคนวัยทำงาน 18 ประการ

มงคลที่ ๑๑ บำรุงบิดามารดา พ่อแม่ท่านดูแลเราตั้งแต่เด็ก เมื่อเราเติบโตต้องกตัญญูดูแลท่าน
มงคลที่ ๑๒ เลี้ยงดูบุตร พ่อแม่เป็นยังไงลูกเป็นยังงั้น เพราะฉะนั้นเราต้องเป็นตัวอย่างที่ดีให้แก่ลูก
มงคลที่ ๑๓ สงเคราะห์ภรรยา (สามี) ในการเดินถ้าขาทั้งสองข้างไม่สัมพันธ์กันก็คงต้องหกล้มเจ็บปวด เช่นกัน ถ้าสามีภรรยา ไม่มีความเข้าใจกัน ทั้ง 2 ฝ่ายก็มีหวังช้ำใจจนน้ำตาร่วงได้เหมือนกัน
มงคลที่ ๑๔ ทำงานไม่คั่งค้าง ถ้าปล่อยให้ดินพอกหางหมู งานก็จะไม่เสร็จหรือเสร็จแต่ก็ออกมาไม่ดีเพราะเร่งรีบ เพราะฉะนั้นควรทำงานให้เสร็จแต่เริ่มๆ
มงคลที่ ๑๕ บำเพ็ญทาน การให้ทานก็เหมือนให้ความสุขแล้วเรายังมีความสุขอีกด้วย มีแต่ได้กับได้
มงคลที่ ๑๖ ประพฤติธรรม การประพฤติตนให้อยู่ในความดี เช่น ไม่มีเรื่องทะเลาะวิวาท ยึดถือศีลห้า เป็นต้น
มงคลที่ ๑๗ สงเคราะห์ญาติ ช่วยเหลือญาติพี่น้องเมื่อมีความเดือดร้อน แล้วญาติจะช่วยเรากลับในภายภาคหน้า
มงคลที่ ๑๘ ทำงานไม่มีโทษ ทำงานอะไรก็ได้ที่ไม่เกิดผลเสียแก่ตนเอง และผู้อื่น
มงคลที่ ๑๙ งดเว้นบาป ก่อนจะแต่งตัวให้สวยงาม เราจำต้องอาบน้ำ ก่อนจะปรับปรุงใจให้สะอาดมีคุณธรรม เราก็จำต้องงดเว้นจากบาปทั้งปวงก่อน
มงคลที่ ๒๐ สำรวมจากการดื่มน้ำเมา ดื่มสิ่งมึนเมาอย่างระมัดระวังหรือเลี่ยงได้ก็เลี่ยงเลย เพื่อไม่ให้เกิดผลเสียแก่ตนเองและผู้อื่น
มงคลที่ ๒๑ ไม่ประมาทในธรรม ไม่ประมาทมีสติรอบคอบตั้งใจทำในสิ่งที่ดีอย่างเต็มที่ เพื่อให้เกิดผลดีตามมา
มงคลที่ ๒๒ มีความเคารพ ให้ความเคารพแก่ผู้หลักผู้ใหญ่ด้วยใจจริง เพื่อความเจริญก้าวหน้าของตนเอง
มงคลที่ ๒๓ มีความถ่อมตน ไม่หยิ่งทะนง ไม่ถือตัว ไม่อวดดี ทำตัวเป็นเหมือนต้นไผ่ไหวตามแรงลมไม่แข็งข้อ
มงคลที่ ๒๔ มีความสันโดษ แปลว่า พอใจ อิ่มใจ สุขใจ ผู้ที่มีความสันโดษ คือ ผู้ที่พอใจและมีความสุขกับสิ่งที่ตนเองมีอยู่
มงคลที่ ๒๕ มีความกตัญญู ตอบแทนพ่อแม่ และผู้มีพระคุณ ไม่ลืมบุญคุณที่ท่านได้ให้เรามา
มงคลที่ ๒๖ ฟังธรรมตามกาล หมั่นเข้าไปรับธรรมตามความเหมาะสม เพื่อยกระดับจิตใจให้สูงขึ้น
มงคลที่ ๒๗ มีความอดทน มีความอดทนไม่ย่อท้อต่อสิ่งที่ต้องเผชิญ
มงคลที่ ๒๘ เป็นคนว่าง่าย พ่อแม่เรียกใช้ให้ไปเร็วไว เป็นคนว่าง่ายไม่ขัดท่าน

มงคลสำหรับผู้สูงอายุ 10 ประการ
มงคลที่ ๒๙ เห็นสมณะ  สมณะหมายถึงพระภิกษุ เราจำเป็นต้องยึดถือสมณะเป็นตัวอย่างที่ดีในการดำเนินชีวิต
มงคลที่ ๓๐ สนทนาธรรมตามกาล แลกเปลี่ยนเรื่องราวเกี่ยวกับธรรมกับผู้อื่น เพื่อหนทางแห่งความพ้นทุกข์
มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ หมายถึง การทำความเพียรเผาผลาญความชั่ว คือ กิเลสทุกชนิดร้อนตัวทนอยู่ไม่ได้ เกาะใจเราไม่ติด ต้องเผ่นหนีไปแล้วใจของเราก็จะผ่องใส หมดทุกข์
มงคลที่ ๓๒ ประพฤติพรหมจรรย์ ประพฤติตนตามคุณธรรมต่างๆในศาสนา เช่น ปฏิบัติศีล 5
มงคลที่ ๓๓ เห็นอริยสัจจ์ คือ การเห็นความจริงอันประเสริฐ ได้แก่ อริยสัจ 4 นำไปใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อใช้แก้ไขความทุกข์อย่างถูกต้อง

มงคลที่ ๓๔ ทำนิพพานให้แจ้ง ไม่มีที่ไหนที่ความทุกข์เข้าไปไม่ถึง ทุกข์ได้ เสียใจได้ แต่เราอย่างจมอยู่กับมันต้องหาวิธีเพื่อดับความทุกข์
มงคลที่ ๓๕ จิตไม่หวั่นไหวในโลกธรรม อย่างไปหวั่นไหวกับสิ่งที่เกิดขึ้นบนโลก ที่มันจะสร้างความทุกข์ให้กับเรา
มงคลที่ ๓๖ จิตไม่โศก คือ ความโศกเศร้าที่เกิดจากความรัก เราควรจะทำความดี ปฏิบัติธรรม หาอะไรทำเพื่อให้ความจิตโศกน้อยกว่าคนทั่วไป อาการไม่หนักหนาสาหัส
มงคลที่ ๓๗ จิตปราศจากธุลี หมายถึง จิตที่ปราศจากกิเลสแล้ว ทำให้จิตสะอาดผ่องใส ได้แก่จิตของพระอรหันต์
มงคลที่ ๓๘ จิตเกษม  ผู้ที่หลุดพ้นจากกิเลสเครื่องร้อยรัดทั้งหลาย ก็ย่อมมีจิตเกษม หมายถึง มีความสุขกายสบายใจ จิตใจผ่องใส

มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

        วันพุธที่ 29 สิงหาคม 2555 ผมได้มีโอกาสไปทัศนะศึกษาและเที่ยวในเวลาเดียวกันที่งาน มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แห่งชาติประจำปี 2555 ณ ไปเทคบางนา ตามความประสงค์ของ อ.ประธานพร (อีกแล้ว) ที่มอบหมายให้ผมรวมทั้งเพื่อนในห้องไปทศนะศึกษาและเก็บภาพบรรยายกาศมา ผมเองก็คิดว่าดีเหมือนกัน นานๆได้ออกไปเที่ยวได้ไปในที่ๆไม่รู้จัก ได้เพิ่มความรู้ให้แก่สมองของตัวเอง ถือว่าดีมีแต่ได้กับได้

ภายในงานนั้นจะมีบูทต่างๆมากมาย โดยนิทรรศการหลักนั้นจะมี 1. รู้ทันภัยพิบัติเป็นโรงหนัง 4D ขนาดใหญ่สมจริงทั้งเสียงทั้งกลิ่นและการสัมผัส เป็นเรื่องราวของการผจญภัยไปในที่ๆเกิดภัยพิบัติทุกรูปแบบ 2.โลกและเอกภพ จักรวาลและดวงดาว 3.คณิตศาสตร์ ความรู้เรื่องคณิตศาสตร์พื้นฐานที่นำไปสู่การประยุกต์ใช้ในการพัฒนาสู่เทคโนโลยีดิจิตอลและคอมพิวเตอร์ 4.การบริหารจัดการน้ำตามแนวทางพระราชดำริ 5.นวัตกรรมเพื่อโลกสีเขียว ที่จะช่วยให้โลกเราน่าอยู่ขึ้น  6.อาหารไทยเพื่อสุขภาพ กินอย่างไรให้พอเพียงรักษาสุขภาพห่างไกลโรค 7.กิจกรรมสำหรับเยาวชน เช่น การแข่งขันพับกระดาษ กิจกรรมทุกอย่างจะเน้นการทดลองด้วยตัวผู้ศึกษาเองทำให้เข้าใจง่ายและได้สัมผัสถึงความรู้สึกจริงๆเหมือนอยู่ในเหตุการณ์

        มาทัศนะศึกษาครั้งนี้คุ้มค่าจริงๆ นอกจากจะเป็นการเพิ่มความรู้แล้วยังได้ทดลองอะไรหลายๆอย่างที่เราไม่เคยรู้จักอีกด้วย ส่วนตัวผมนั้นประทับใจตรงโซนรู้ทันภัยพิบัติมากที่สุด โรงหนังเขาทำมาได้เนียนจริงๆและรู้สึกทุกสัมผัสเหมือนเราอยู่ในเหตุการณ์ที่โลกกำลังจะแตก ผมได้เก็บภาพมามากมายซึ่งอยู่ถัดไปหลังจากบันทึกข้อความนี้

                   บรรยายการภายในงานบางส่วน

ผมคนที่สองนับจากซ้าย

บูทที่เล่าถึงศิลปะของไทย

 โรงภาพยนตร์รู้ทันภัยพิบัติอลังการไหมล่ะ

 โซนนี้สีเขียวเกี่ยกับการดูแลโลก

จักรวาลและดวงดาว

ทุกๆอย่างที่เป็นความรู้เกี่ยวกับน้ำ

ความจริงของชีวิตในทัศนคติของแต่ละศาสนา

ความจริงของชีวิต คือ ความจริงต่างๆในชีวิตของเรา เช่น น้ำจะต้องไหลจากที่สูงลงที่ต่ำ มีความสุขก็ต้องมีความทุกข์ ทุกชีวิตเกิดมาก็ต้องตาย ฯลฯ เป็นกฎของธรรมชาติที่ทุกคนต้องเจอไม่มีทางหลีกหนีได้ ผู้ที่ศึกษาและเข้าใจถึงความจริงของชีวิตจะช่วยให้รู้ทัน เข้าใจ และยอมรับความจริง สามารถอยู่กับความจริงได้อย่างเป็นสุขและช่วยให้ปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้อง รวมทั้งนำความรู้จากความจริงของชีวิตมาสร้างสรรค์สิ่งต่างๆให้เกิดประโยชน์ต่อชีวิตได้

             ส่วนความจริงของชีวิตตามทัศนะคติของแต่ละศาสนา มีหลักธรรมการสั่งสอนยังไงไปดูกัน

            1.ความจริงของชีวิตตามหลักศาสนาพุทธ ได้แก่ ไตรลักษณ์ คือ ลักษณะพื้น ๆ ทั่วไปที่มีอยู่ในทุกสิ่งทุกอย่าง 3 ประการ คือ ความไม่เที่ยง ความทุกข์ และความไม่มีตัวตน ส่วนอริยสัจ คือความจริงที่ไม่คลาดเคลื่อน เป็นความจริง ของพระอริยบุคคลเท่านั้น มี 4 ประการ คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค ซึ่งสามารถนำไปแก้ปัญหาในชีวิตของทุกคนทุกเรื่องได้ตลอดกาล  
            2.ความจริงของชีวิตตามหลักศาสนาคริสต์  เป็นศาสนาแห่งความรัก สอนให้มนุษย์ปลูกฝังความรักความเมตตาในตน โดยมีพระเยซู องค์ศาสดาทรงปฏิบัติเป็นตัวอย่าง “ด้วยเหตุนี้จึงกล่าวกันว่า คำสอนศาสนาของพระเยซู คือปรัชญาแห่งความรัก คือเริ่มต้นจากการรักพระเจ้า รักครอบครัว รักเพื่อนบ้าน และรักมิตรสหายของตนเหมือนกับตนเอง ยิ่งไปกว่านั้นปรัชญาแห่งคำสอนที่สำคัญของพระเยซูอีกประการหนึ่งคือการให้อภัย แม้ขณะที่พระองค์จะสิ้นพระชนม์บนไม้กางเขน พระองค์ทรงขอให้พระเจ้าทรงประทานอภัยให้กับคนบาปที่ได้กระทำร้ายพระองค์” 
            3.ความจริงของชีวิตตามหลักศาสนาอิสลาม พูดถึงกิจการงานต่างๆ ที่จะทำนั้น ให้มีความเหมาะสมกับตนเองและสังคม ขณะเดียวกันต้องออกห่างจากการงานที่ไม่ดี ที่สร้างความเสื่อมเสียอย่างสิ้นเชิง ส่วนการประกอบคุณงามความดีอื่นๆ การถือศีลอด การนมาซ และสิ่งที่คล้ายคลึงกับสิ่งเหล่านี้ เป็นการแสดงให้เห็นถึงการเป็นบ่าวที่จงรักภักดีและปฏิบัติตามบัญชาของพระองค์ กฎเกณฑ์และคำสอนของศาสนา ทำหน้าที่คอยควบคุมความประพฤติของมนุษย์ ทั้งที่เป็นหลักศรัทธา หลักปฏิบัติและจริยธรรม 
            4.ความจริงของชีวิตตามหลักศาสนาพราหมณ์-ฮินดู คือ การบูชาพระศิวะด้วยการกระทำความดีเพื่อถวายแก่พระศิวะ ผู้ที่ปรารถนาที่จะกลับเข้าสู่ความเป็นอาตมันหรือตรัสรู้สามารถทำได้โดยการทำสมาธิ และให้คิดว่าร่างกายนี้เราก็ละในที่สุดก็จะตรัสรู้และมีแสงเป็นจุดกลมๆเป็นฝอยๆสีขาวคล้ายน้ำหมึก ขนาดประมาณ 3 มิลลิเมตรบางอันก็เล็กกว่า และมีแสงเป็นรูปคล้ายดาวกระจายขนาดประมาณครึ่งนิ้ว แสงที่เห็นจะมีน้ำหนัก มีลักษณะเป็นก้อน เมื่อกระทบวัตถุสามารถเด้งกลับได้ การตรัสรู้ของศาสนาพราหมณ์คือ "การรู้ว่ากายนี้ไม่ใช่ของเรา"            
            แต่ละศาสนาก็มีหลักการสอนที่แต่งต่างกันไปแต่สิ่งที่เหมือนกันคือทุกศาสนาสอนให้ทุกคนเป็นคนดี มีความรักมีความเมตตาให้กันและกัน สรุปก็คือความจริงของชีวิตของแต่ละศาสนานั้นจะเป็นหลักธรรมคำสั่งสอนที่จะช่วยให้เราใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้อง เมื่อเกิดปัญหาอะไรเราจะได้แก้ปัญหาได้ถูกทาง สอนการเข้าถึงพระศาสดา การตรัสรู้ของแต่ละศาสนา และทุกศาสนาล้วนสอนว่าร่างกายเราเมื่อตายไปก็กลายเป็นเศษซากเอาอะไรไปไม่ได้แต่สิ่งที่เราเอาไปได้คือคุณงามความดีที่เราได้ทำไว้เมื่อครั้งยังมีชีวิตอยู่

ครั้งที่สองกับการรับธรรมะหัวข้อการอบรมธรรมชั้นธรรมกระจ่าง

            ครั้งที่ 2 กับการรับธรรมะ หัวห้อคือ การอบรมธรรมชั้นธรรมกระจ่าง วันนี้ผมและเพื่อนๆได้มายังสถานธรรมอีกครั้ง กำหนดการเปลี่ยนแปลงไปจากวันแรกเล็กน้อย คือ การรับฟังธรรมะจะเสร็จเวลา 4 โมงเย็น อาจารย์ประธานพร ได้บอกผมว่าการรับฟังธรรมะก็คือการทำความดีอย่างหนึ่ง เพราะฉะนั้นวันนี้ผมก็ได้กลับมาทำความดีอีกครั้ง

            เนื้อหาในวันนี้เท่าที่ผมจำได้ก็มี ผู้บรรยาย 3 คน คนแรกเขาจะพูดถึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ควรบูชาและไม่ควรบูชา เช่น ศาสนาต่างห่างเราที่พวกเราควรเคารพนับถือ ไม่ใช่ต้นไม้โง่ๆที่ผูกผ้า 3 สีอะไรนั้น คนที่สองเขาจะพูดถึง EQ IQ ที่สอดคล้องกับการใช้ชีวิตประจำวันโดยผสมผสานกับธรรมะได้อย่างลงตัว ผมจำได้ว่าผู้บรรยายคนที่สองเขาเป็นอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และผมก็ได้เจอเขาในห้องน้ำและทักทายกันด้วย และคนที่สามก็เป็นผู้ที่รับธรรมะมาก่อนผมเขามาบรรยายความรู้สึกของเขาหลังจากได้รับธรรมะสิ่งที่เขาพูดจะเกี่ยวกับการตอบแทนบุญคุณพ่อแม่และผู้มีพระคุณ และยังมีกิจกรรมเป็นเกมสำนึกคุณเป็นเกมสนุกๆที่สอนให้พวกเราอยู่ร่วมกันอย่างมีสุขและได้รู้จักเพื่อนใหม่

           ไม่ใช่แค่ศาสนาพุทธเท่านั้น แต่ทุกศาสนาที่ผู้คนส่วนใหญ่ยอมรับและนับถือ ล้วนแล้วแต่สอนให้ทุกคนเป็นคนดี ละเว้นบาป และที่สำคัญคือ สอนให้อยู่ร่วมกันด้วยความรัก ไม่เบียดเบียนซึ่งกันและกัน สิ่งที่ผมได้รับจากการฟังธรรมะวันนี้มีมากมายนัก นอกจากจะได้ความรู้เพิ่มเติมแล้วยังได้รับแนวทางในการใช้ชีวิตให้ถูกต้อง และยังได้รู้จักเพื่อนใหม่อีกด้วย ผมต้องขอขอบคุณอาจารย์ประธานพรและเจ้าหน้าที่ของสถานธรรมทุกคนที่ทำให้ผมได้รับสิ่งดีๆในวันนี้

ชีสประกอบการอบรมธรรมชั้นธรรมกระจ่าง